Textus et pictura

Ogólnopolskie forum konferencyjne

O konferencji

Organizatorzy

Konferencja Textus et pictura od 2017 roku jest współorganizowana przez Wydział Sztuk Pięknych UMK w Toruniu oraz Bibliotekę Uniwersytecką w Toruniu, od 2022 – przy współpracy Pracownię Dawnej Książki Instytutu Historii Nauki PAN.  Forum zostało zainicjowane w 2017 roku przez Monikę Jakubek-Raczkowską i Martę Czyżak. Podczas pierwszej edycji konferencji zaprezentowano „Katalog rękopisów średniowiecznych Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu”.

Założenia

Konferencja Textus et Pictura to cykliczne forum, integrujące badaczy średniowiecznej spuścizny rękopisemnej z różnych dyscyplin – historyków i historyków sztuki, bibliologów, kodykologów, filologów i paleografów, konserwatorów zabytków. Przedmiotem obrad jest średniowieczny kodeks rękopiśmienny, traktowany jako integralna całość, w której oprawny w skórę blok pergaminowych kart jest nośnikiem pisma i różnego typu zdobień, te zaś są nośnikami treści, znaczeń i walorów estetycznych, a szerzej – wartości kulturowych, podlegających ochronie. Celem stworzenia ogólnopolskiego forum konferencyjnego, które z biegiem czasu zmierza w stronę coraz  większej internacjonalizacji, jest konfrontacja perspektyw naukowych, dyskusja nad wynikami badań monograficznych, prezentacja aktualnych rozwojowych projektów badawczych oraz stworzenie warunków do refleksji metodologicznej, dotyczącej aspektów badawczych, wartościowania, priorytetów ochrony. Służą temu zarówno dyskutowane w blokach tematycznych referaty, jak i prezentacje projektowe oraz panele dyskusyjne w formie okrągłego stołu. Jest to ważny krok w stronę naukowej integracji rozproszonego, interdyscyplinarnego, wielopokoleniowego środowiska, dający perspektywę projektowania wspólnych przedsięwzięć badawczych w przyszłości.

Pokłosiem konferencji są monografie Wydawnictwa Naukowego UMK w serii: „Studia nad skryptorium i spuścizna rękopiśmienną średniowiecza„.

Kolejne spotkania modelowane są wokół idei przewodniej, przy czym na każdym spotkaniu  istnieje też przestrzeń do prezentacji niezwiązanych z nią bezpośrednio wyników badań i trwających projektów.  Refleksje koncentrowane wokół grup tematycznych porządkowanych w blokach: Textus (analiza treści, paleografia); Liber (analiza kodykologiczna, struktura księgi i jej oprawa, losy i stan zachowania i związane z tym problemy i ustalenia); Pictura (analiza form artystycznych i ikonografia kodeksów iluminowanych); Musica (problemy muzykologiczne i liturgiczne, kodeksy muzyczne, paleografia muzyczna); Libraria (biblioteki i kolekcje); Fragmenta (szeroko rozumiane badania nad reliktami ksiąg średniowiecznych, w tym – makulatura oprawowa); Traditio (trwałość tradycji średniowiecznej, drugie życie kodeksu, problemy metodologiczne – opis, dokumentacja, digitalizacja, stan zachowania i ochrona spuścizny rękopiśmiennej jako dziedzictwa kultury, wartościowanie).